Cá leo là một loài cá nước ngọt được phân bố ở nhiều vùng khác nhau, nhiều nhất là sông Tiền và sông Hậu. Đây là một loài da trơn, mình dài khá to, trung bình từ 1-2kg, có con nặng tới 3-4kg.
Cứ đến mùa nước lên, khoảng từ tháng sáu đến tháng chín âm lịch, mùa giao phối, chúng thích rượt nhau trên ruộng, trên đất ngập nước, đôi khi phóng mình lên khỏi mặt nước nên dân gian mới gọi là cá leo. Đặc biệt vào những đêm trăng thượng tuần, con đực con cái từ các sông ngòi, kinh rạch kéo nhau vào bờ, leo lên ruộng, nơi có nước xăm xắp để đùa giỡn và giao phối.
Thịt cá leo săn chắc, rất thơm ngon nên được các đầu bếp chế biến thành nhiều món ngon độc đáo như cá leo chiên tươi, ướp muối chiên, kho, nướng, nấu canh chua… Một trong những món ngon độc đáo mà các nhà hàng thường chế biến phục vụ cho du khách hiện nay là cá leo nướng muối ớt.
Muốn chế biến món này trước hết chúng ta chọn những con còn tươi sống đem về làm sạch nhớt bằng cách rửa nước ấm hoặc nước muối, móc bỏ mang, ruột, cắt bỏ vây, để cho ráo nước. Sau đó đem cá ướp với tỏi, ớt, chút bột nêm và bột ngọt cho thấm đều trước khi đem nướng trên bếp than hồng hoặc bếp điện. Cá leo da mỏng, nên thịt rất nhanh chín vì vậy khi nướng, cần trở cá thường xuyên và sát thêm muối ớt dầu ăn nhiều lần để tránh cháy khét, làm mất vị ngon đặc trưng của món ăn. Lần lượt nướng cá và trở đều tay đến khi da cá chuyển màu, mỡ cháy xèo xèo, có mùi thơm thì là lúc bắt đầu ăn được.
Nước chấm thích hợp nhất với món cá nướng là nước mắm chua cay hoặc muối ớt vắt chanh. Món này có thể ăn chung với bún hoặc cuốn bánh tráng kèm thêm các loại rau , xà lách, dưa leo, chuối chát, khế…
Các món được chế biến từ cá leo đều là món ngon đặc sản, thịt cá lại lành, bổ dưỡng và ăn ít ngán nên mọi người đều ưa thích. Về vùng An Giang mùa nước nổi, bạn đừng quên thưởng thức món cá leo thơm ngon độc đáo này.
Tổng hợp từ nhiều nguồn.
